Маданий-гуманитар соҳаси
Ҳозирги замонавий халқаро муносабатларда маданий алоқаларни ўрнатиш масалалари алоҳида аҳамият касб этмоқда. Чунки маданият маънавий, ижодий ва интеллектуал мулоқот жараёни бўлиб, муҳим коммуникатив функцияни бажаради, турли гуруҳлар, мамлакатлар ва халқларни бирлаштиради. Бугунги кунда маданият халқаро муносабатлар тизими пойдеворини ташкил этувчи устунлардан бири ҳисобланади.
Қозоғистон ва Ўзбекистон ўртасида маданият ва санъат вакиллари, ижодий жамоаларнинг ўзаро ташрифлари мунтазам равишда амалга оширилмоқда.
Илмий ҳамкорлик салоҳияти
Илмий алоқаларни ривожлантиришда катта салоҳият мавжуд. Ҳозирда Тошкент, Самарқанд ва Бухоро музейларида қозоқ халқининг ҳаёти ва турмуш тарзига оид тахминан 500 та экспонат сақланмоқда.
Маданий-гуманитар соҳадаги ҳамкорлик 1994 йил 10 январда имзоланган маданият, соғлиқни сақлаш, фан, таълим, туризм ва спорт соҳаларидаги ҳамкорликни чуқурлаштириш тўғрисидаги Ҳукуматлараро келишув асосида амалга оширилади.
Икки мамлакатнинг илмий ва таълим муассасалари ўртасида ўқитувчи ва талабалар алмашинуви, ўқув-услубий материаллар билан ўзаро алмашиш каби тўғридан-тўғри алоқалар йўлга қўйилган.
Ўзбекистон олий ўқув юртлари Қозоғистоннинг 50 дан ортиқ университети билан амал қилувчи ҳамкорлик шартномаларига эга. Ҳамкорлик илмий кенгашлар фаолияти доирасида, ўқитувчи ва талабалар алмашинуви, ўқув-услубий материаллар билан таъминлаш орқали амалга оширилади.
Икки мамлакат Фанлар академиялари ўртасидаги самарали ҳамкорлик анъанавий равишда кимё ва кимёвий технологиялар, биология ва биотехнология, биомедицина ва дори воситалари, сейсмология ва сейсмодинамика, археология ва тарих соҳаларидаги соҳавий институтлар даражасида амалга оширилади.
Қозоғистоннинг 97 та олийгоҳида Ўзбекистондан келган 17 014 нафар талабалар турли йўналишлар бўйича таҳсил олмоқда.
Маданий тадбирлар ва фестиваллар
Қозоғистон вакиллари Самарқанд шаҳридаги "Шарқ тароналари", Шаҳрисабздаги "Мақом", Термездаги "Бахши", Марғилондаги "Буюк ипак йўли", Қўқондаги "Ҳунарманд" халқаро фестивалларида мунтазам иштирок этиб келмоқда.
Ўзбек киноижодкорлари Қозоғистонда ўтказиладиган кинофестивалларда ўз бадиий фильмлари билан иштирок этади, шунингдек, фильмларининг тақдимот намойишларини ҳам ташкил этадилар.
🇺🇿 2018 йил – Қозоғистонда Ўзбекистон йили
Қозоғистонда Ўзбекистон йили доирасида 90 дан ортиқ тадбирлар ўтказилди, жумладан:
-
5 та ўзбек санъат усталарининг концерти,
-
4 та ўзбек театр труппаларининг гастроллари,
-
4 та тасвирий ва амалий санъат кўргазмалари,
-
1 та фольклор экспедиция,
-
Қозоғистон шаҳарларида Ўзбек киноси кунлари ва Ўзбек маданияти кунлари.
🇰🇿 2019 йил – Ўзбекистонда Қозоғистон йили
80 дан ортиқ маданий тадбирлар ташкил этилди, жумладан:
-
"Салтанат" давлат рақси ансамбли,
-
Қизилўрда вилояти филармонияси,
-
Жамбил номидаги Қозоғистон давлат филармонияси,
-
Қозоғистон халқ артисти Роза Рымбаева,
-
"Астана опера", "Астана балет", Қўстанай драма театри, Қизилўрда драма театри, Ақтўбе вилоят кукла театри каби таниқли театр жамоаларининг гастроллари,
-
Қозоғистоннинг таниқли артистлари билан ижодий учрашувлар.
Миллатлараро муносабатлар соҳасида ҳамкорлик
Ўзбекистонда Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстона алоқалар қўмитаси, Дўстлик жамиятлари кенгаши, 138 та миллий маданий марказ, 34 та дўстлик жамияти фаолият юритмоқда.
-
Ўзбекистонда 803,4 минг нафар қозоқ (аҳоли сонининг 2,6%) истиқомат қилади.
-
Қозоғистонда 500 минг нафар ўзбеклар (аҳолининг 3%) яшайди.
Ўзбекистонда:
-
400 та мактабда қозоқ тилида дарслар ўтказилади,
-
162 мактабда фақат қозоқ тилида таълим берилади,
-
Тошкент давлат педагогика университети, Қорақалпоқ давлат университети, Гулистон давлат университети, Нукус, Жиззах, Навоий давлат педагогика институтларида Қозоқ тили ва адабиёти факультет ва бўлимлари мавжуд.
Бу таълим муассасаларида гуманитар ва техник йўналишларда кадрлар тайёрланмоқда.
1991–2019 йиллар давомида 630 нафар ўзбекистонлик қозоқ (жумладан 2016 йилдан кейин – 33 нафар) давлат мукофотлари билан тақдирланган. 1991 йилдан буён 23 нафар қозоғистонлик ўзбек давлат мукофотларига сазовор бўлган, жумладан Н.Назарбоев ("Буюк хизматлари учун", "Эл-юрт ҳурмати" орденлари) ва А.Мамин ("Дўстлик" ордени).
1992 йилдан буён Ўзбекистонда Қозоқ маданий маркази фаолият юритмоқда, у 30 та ҳудудий бўлимга эга. Қозоғистонда эса 42 та ўзбек этномаданий уюшмаси мавжуд.
🗓 Яқинда ўтказилган маданий тадбирлар
-
2018 йил: Қозоғистоннинг деярли барча ҳудудларида иқтисодий ва маданий-гуманитар ҳамкорликни кенгайтиришга қаратилган кенг қамровли тадбирлар ўтказилди.
-
2019 йил: Ўзбекистонда 75 дан ортиқ тадбир ўтказилди. "Астана опера", "Астана балет", шунингдек А.Днишев, Р.Рымбаева, М.Жунусова, Д.Кудайберген иштирок этди.
-
2022 йил 21–25 ноябрь: Қозоғистонда Ўзбекистон маданияти кунлари муваффақиятли ўтказилди.
-
2022 йил декабрь: Остона шаҳрида Қозоғистон ва Ўзбекистон ёшлари биринчи Конгресси бўлиб ўтди.
-
2022 йил 22 декабрь: Президент Токаевнинг Тошкентга давлат ташрифи доирасида Абай Қўнанбоев ижодига бағишланган ҳафта ва кўргазма ташкил этилди.
-
2023 йил 22–23 июнь: Роза Багланова номидаги "Қозоқконцерт" давлат концерт ташкилоти иштирокида Самарқанд ва Бухорода Қозоғистон маданияти кунлари концерт дастури билан ўтказилди.
Қозоғистонда ўзбеклар
-
500 мингга яқин ўзбек яшайди,
-
10 дан ортиқ ўзбек тилидаги газеталар ва журналлар нашр этилади,
-
**10 та адабий-ижодий бирлаш
